Boeken Inspiratie

Boek: De ontdekking van de hemel

De Ontdekking van de hemel Mulisch

Al scrollend door mijn ooit-begonnen-nooit-afgemaakte blogposts vond ik ook deze. Ik las De ontdekking van de hemel al ruim anderhalf jaar geleden, maar de bruikbare quotes stonden nog in de notities van mijn telefoon en mijn geheugen is nog vers genoeg om er wat over te vertellen!

De ontdekking van de hemel van Harry Mulisch

Dit boek stond al jaren in mijn boekenkast. Ik had ‘m ooit uit een kringloopwinkel meegenomen (1 euro!) omdat ik Harry Mulisch en de titel herkende. Plus het had van die lekker dunne, soepele, oude bladzijdes. Alles telt mee hè. Toen ik er eind 2018 in begon kreunde menigeen die dat hoorde wat moeilijk. Ook veel van de geschreven reviews op Goodreads, mijn go to boeken site, waren niet heel daverend (al heeft ‘ie 4,17 sterren van de 5).

Dat was ietwat ontmoedigend, gezien dit boek bestaat uit 905 bladzijdes en ik over het algemeen boeken waarin ik ben begonnen niet weg leg tot ze uit zijn. Dan is het best jammer als het niet lekker leest. Ja, ja, stom enzo, maar eeuwige hoop op betere pagina’s of een plotselinge connectie met het verhaal. Of gewoon het kunnen afstrepen van het boek in kwestie!

De ontdekking van de hemel inhoud

Voor zo een dik boek is de samenvatting die te vinden is, en niet eens op de kaft van de uitgave die ik in bezit heb, nogal bondig:

Is de hemel een organisatie die op het punt staat begrepen en opgerold te worden door de technologisch hoogontwikkelde mens van de twintigste eeuw?
De ontdekking van de hemel (1992) is een totaalroman waarin alle thema’s en obsessies uit het werk van Harry Mulisch in 65 hoofdstukken bijeenkomen. Dit monumentale boek is tegelijk een psychologische roman, een filosofische roman, een tijdroman, een ontwikkelingsroman, een avonturenroman en een alles overkoepelend mysteriespel.

Mijn kringloopvondst komt uit 1997 en was van de zeventiende druk. Ondertussen zijn ze al bij de 47ste druk, dus iéts gaat er goed.

De eerste helft begreep ik niet waar iedereen het over had gehad met hun negativiteit! Ik vond het heerlijk lezen en hield wel van alle volledig uitgetypte gesprekken en manieren van leven en denken van de hoofdpersonen. Ook vond ik het leuk dat het in Amsterdam was, en die sfeer vaak mooi mee werd gegeven. Er zijn daarnaast veel stukjes in te vinden waarbij je denkt, goh, inderdaad.

Maar ook uitzonderlijke omstandigheden konden vanzelfsprekend lijken, eenvoudig omdat zij waren zoals zij waren; en ook in dat geval ontstond het besef van hun uitzonderlijkheid pas wanneer anderen ze uitzonderlijk vonden. – blz. 42

Vertelt iemand hetzelfde aan verschillende mensen, dan vertelt hij het op verschillende manieren, die onderling verschillen zoals die mensen van elkaar verschillen. – blz. 45

Hij was Nederlander, Oostenrijker, jood, arier, dat alles tegelijk en daarom niets van dat alles. Hij hoorde uitsluitend bij diegenen, die ook nergens bij hoorden. – blz. 52

Net toen ik had besloten dat niemand wist waar hij het over had met betrekking tot dit boek, sloeg het om. What the…? Het leek wel alsof de tweede helft door iemand anders is geschreven. Of dat Harry Mulisch het een paar jaar weg had gelegd en toen dacht, oja, die moet ook nog af. De verhaallijn slaat om, mensen verdwijnen, soms op de meest (niet interessante of inspirerende) bizarre manier, en de eindeloos uitgetypte gesprekken en gedachtengangen worden wel heel erg eindeloos. 

De Ontdekking van de hemel Harry Mulisch

Toch blijven er natuurlijk mooie stukjes bijzitten. Bladzijde 427 heeft loshangende woorden en zinnen in een gekke rommelige lay out. Er wordt nergens precies gezegd waar het voor staat. Maar in combinatie met de titel van de bladzijde, Uit de diepte, is het duidelijk genoeg. Na alle 426 bladzijdes die je hiervoor hebt gelezen betekent elk los woordje gek genoeg een hoop en onverwachts raakte deze pagina me diep. Ik hou ervan wanneer er in boeken dit soort “geks” te vinden is.

Veel van dit hele verhaal is nogal filosofisch, zoals hierboven misschien ook al duidelijk werd. (Nog) typische(re) voorbeelden van het gefilosofeer:

“En wat is er met Napoleon en Salomo?” informeerde Max. “Daar is mee, dat koning Salomo nooit van zijn leven één steen op een andere heeft gemetseld. Hij heeft hem dus niet gebouwd. Hij heeft zijn architect opdracht gegeven een tempel te bouwen, maar die heeft hem ook niet gebouwd. Hij is gebouwd door anonieme arbeiders. Op grond waarvan mag degene die er het minst aan gedaan heeft met de eer gaan strijken?” “Omdat hij zonder hem niet gebouwd was.” “En wel zonder die architect? En zonder die arbeiders? En toch is Salomo natuurlijk de eigenlijke bouwer van die tempel – op grond van zijn macht en een daad van drie woorden: bouw een tempel! Of beter gezegd van twee: tiwne magidasch! Bouwen betekent blijkbaar bouwen zeggen. Is het niet onwelvoeglijk dat het zo in elkaar zit?” – blz. 512

“Heb je wel eens van Camus gehoord? Dat was de filosoof van het absurde, en die is bij een absurd auto ongeluk om het leven gekomen. Voor veel mensen was dat een bevestiging van zijn stelling, dat alles absurd is. Maar voor de filosoof van het absurde is een absurde dood natuurlijk een uiterst zinvol einde!” – blz. 680

Blij dat ik het gelezen heb?

Ik heb eigenlijk nooit spijt wanneer ik eenmaal een boek uit heb. Zeker die van zo een volume blijven toch wat zwaarder bij je hangen. Hoe irritant sommige stukken ook waren, het zet wel een duidelijke toon en sfeer neer die ook bijzonder was. En me heeft laten nadenken over een hoop verschillende onderwerpen. Daarnaast ben ik eeuwig nieuwsgierig naar bekende titels en vind ik het fijn om te weten waar het over gaat. Dus ja. Blij dat ik ‘m gelezen heb. Voor herhaling vatbaar? Mwah. Maybe not. De verfilming ervan, uit 2001, wil ik trouwens wel nog zien!

Heb jij De ontdekking van de hemel gelezen? Wat was jouw idee erover? En PS. Ook boeken fan? Lets be friends op goodreads.com!

No Comments

Leave a Reply